TP.HCM thu hút FDI: "Có những dây trói chưa mở được"

TT - Từ “điểm trũng” thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hàng đầu của cả nước, TP.HCM đã dần dần nhường vị trí này cho Bình Dương, Đồng Nai và mới đây là Hà Nội. Tám tháng đầu năm, dòng vốn FDI chảy vào TP tiếp tục chững lại trong khi con số chung của cả nước thật sự khởi sắc.

Vì sao? Ông Lương Văn Lý - phó giám đốc Sở Kế hoạch -đầu tư TP.HCM - nhận định:

- Từ đầu năm đến nay nhìn chung TP.HCM không có dự án FDI nào lớn, mức vốn đăng ký mỗi dự án chỉ 1-5 triệu USD. Sở dĩ có tình hình này vì đất đai của TP đang khan, mà không có đất thì khó lòng thu hút được những dự án sản xuất công nghiệp lớn. Các nhà đầu tư nước ngoài dường như cũng cảm nhận được những hạn chế khách quan của TP nên đã có sự lựa chọn khác.

* Chuyện đất đai có thể không là yếu tố quan trọng nếu xét trên khía cạnh TP đang đặt trọng tâm mời gọi các dự án FDI vào lĩnh vực dịch vụ và công nghệ cao theo chủ trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế...

- Định hướng là thế nhưng nếu có dự án lớn thuộc ngành công nghiệp chế biến truyền thống thì TP vẫn không từ chối. Nhưng nếu đã hướng FDI về mảng dịch vụ và công nghệ cao thì không nên nhìn vào con số kết quả của các tỉnh thành khác để đi đến kết luận rằng FDI của thành phố đang tăng trưởng hay suy thoái.

Theo Bộ Kế hoạch - đầu tư, trong tám tháng qua, cả nước thu hút được 3,4 tỉ USD vốn FDI, tăng 49% so với cùng kỳ năm ngoái. Thu hút được 343 triệu USD, TP.HCM xếp thứ tư sau Hà Nội (dẫn đầu với 1,13 tỉ USD), Đồng Nai (671 triệu USD) và Bình Dương (439 triệu USD).

* Ông nhìn nhận như thế nào về chất lượng của các dự án dịch vụ và công nghệ cao của TP khi đa số là các nhà đầu tư nhỏ lẻ đến từ các quốc gia châu Á chứ chưa thấy các tên tuổi lớn của thế giới?

- Nhìn chung VN chưa thu hút được các công ty công nghệ cao nổi tiếng vì trong thế giới công nghệ cao, VN chỉ là cái tên mới chưa ai biết đến, chưa được tin cậy về khả năng cung cấp các loại dịch vụ hỗ trợ, đặc biệt là nguồn nhân lực. Hạ tầng kỹ thuật cho công nghệ cao chưa hoàn chỉnh, trong khi điều kiện cần thiết cho các nhà sản xuất truyền thống không còn. Giai đoạn chuyển tiếp thật sự là giai đoạn khó khăn. Tôi tin rằng các TP lớn trong những năm tới khi bước vào giai đoạn này đều gặp phải những lấn cấn tương tự.

* Theo ông, khi nào dòng vốn FDI của TP.HCM sẽ khởi sắc trở lại?

- Điều này phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Quan trọng nhất là chúng ta phải cải thiện chất lượng đào tạo vì với ngành dịch vụ và công nghệ cao, nguồn nhân lực quyết định số phận dự án. Ngoài ra, có những “dây trói” mà bản thân TP chưa mở được. Tôi muốn nói các qui định hiện nay không khuyến khích doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tham gia các ngành dịch vụ như thương mại, vận tải biển, hậu cần, kho bãi, quảng cáo, kinh doanh nhà hàng... trong khi đó là lĩnh vực TP thật sự có thế mạnh. Bao nhiêu thứ hạn chế như thế thì rất khó cho TP để có thể khơi mạnh dòng vốn FDI.

“Nhược điểm chung của các nhà lập dự án của VN là chưa đạt đến trình độ đưa ra những dự án mời chào với đầy đủ thông số kỹ thuật để giúp nhà đầu tư nhanh chóng “gật đầu”. TP.HCM đang cố gắng khắc phục với việc mới đây đã thành lập một tổ liên ngành để hình thành một danh mục dự án đầu tư với những cải thiện bước đầu. Chúng tôi cũng đang chuẩn bị trình lãnh đạo TP năm lĩnh vực ưu tiên kêu gọi FDI cho năm 2006, bao gồm công nghệ cao, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây nhà cho người có thu nhập thấp, công nghiệp hóa chất - điện tử và y tế - giáo dục”.